Techniki wędkarskie, strona 1

Łowienie metodą spinningową na mikro przynęty zawsze daje inne poczucie satysfakcji, niż bardziej tradycyjne techniki, gdzie szukamy „wszystkiego na wszystko”. Ta wysublimowana metoda wymaga innego rodzaju skupienia, techniki, a przede wszystkim rozumowania od łowiącego. Wymaga także niestety nieco innego sprzętu. Łowienie na mikroprzynęty, mające czasem mniej niż 2 cm długości jest wymagające. W tym artykule chciałem przybliżyć jedynie pewne podstawy „od czego zacząć”, gdy chcemy łowić ultralekko, przy wykorzystaniu mikrowoblerów. Na początku przybliżę parametry i wymogi dotyczące sprzętu.

Wędzisko jakim się posługujemy ma mieć możliwie najmniejszy ciężar wyrzutu. Obsługiwać będziemy nim lekkie jak piórko wobki. Więc maksymalny ciężar rzutowy nie powinien przekraczać 4-5 g. Co do długości – ideałem są kijki w przedziale od 2,7 do 3m. Krótsze wędki mogą przysparzać problemów z odpowiednim podaniem woblerka. Kołowrotek może być dowolny, byle sprawnie wyważał nasz kij. Nawijamy na niego żyłkę (tutaj w ciągu ostatniego roku stałem się skrajnym zwolennikiem monofilów bo jednak nawet plecionka 4 lb to już nie to) o przekroju 0,12 – 0,14 mm. Takie cienkie „włoski” są wymogiem jeśli chcemy precyzyjnie operować naszym zestawem, a przede wszystkim, jeśli zamierzamy mieć ponadprzeciętną ilość brań. Nasze woblerki będą często pracować pod samą powierzchnią. Będą smużyć po lustrze wody. A pamiętajmy, że im płycej łowimy, tym nasza linka bardziej będzie płoszyć nasze potencjalne zdobycze.

Jakie mamy benefity łowiąc ultralekko?

dużo większa ilość brań

możliwość złowienia ryb, nie reagujących na tradycyjne przynęty i techniki

staniemy się ponadprzeciętnie skutecznymi łowcami kleni, jaki, pstrągów, brzan i boleni

odkryjemy spinning na nowo

nauczymy się precyzyjniej rzucać i prowadzić przynętę

nasze umiejętności wykrywania delikatnych brań wejdą na nowy, nieznany nam do tej pory poziom

będziemy łowić osobniki klasyfikowane przez PZW jako „medalowe”

Brzmi zbyt pięknie? Ale to prawda. Kto nigdy nie łowił na ultralighta ma prawo nie wierzyć i się przekonać. Podobnie jak osoby, które łowiły, ale pewne rzeczy robiły źle. Tym artykułem rozpoczynam kompendium wiedzy dotyczącej ultralekkiego spinningu. Niniejsza – pierwsza część ma za zadanie jedynie wprowadzić w tajniki podstaw dotyczących tego z czym wybrać się nad wodę. Aby osiągać sukcesy, ważne jest zadbanie o każdy szczegół od początku, do samego końca. Dobrze jest zaplanować wszystko, nim spakujemy sprzęt i wyruszymy nad wodę.

Na łowisku nie staramy się być chodzącą reklamą firmy wędkarskiej. Czyli wszelkie „markowe” ciuchy zostawiamy w domu. Ubierzmy się w ubranie maskujące, kolorystycznie zbliżone do warunków w jakich chcemy łowić. Jeśli takiego nie posiadamy, proponuję odwiedzić wojskowy demobil. Używane wojskowe ubrania naprawdę nie są drogie, a służyć nam będą długo. Ich wzory kamuflażu są również lepsze, niż wzory jakie proponują na swej odzieży producenci wędkarscy. Ubiór jest bezwzględnie ważny, gdyż wtopienie się w otoczenie na łowisku zmniejsza ryzyko spłoszenia jakże ostrożnych ryb. Oczywiście prócz stroju „moro| ważne jest byśmy umieli odpowiednio podchodzić do łowiska, bardzo wolno, w pochyleniu, czając się za drzewami i krzakami. Może się to wydawać komiczne, ale ryby doskonale widzą i słyszą co dzieje się na brzegu. Nawet jeśli nie spłoszą się i nie odpłyną, to mogą ignorować wszelkie przynęty jakie będziemy im podawać. A nasze rzuty nie będą dalekie, do ryby musimy podejść, ewentualnie spuścić jej przynętę z nurtem w pobliże ich stanowisk. Dobre pozycje do rzucania znajdują się za grubymi drzewami, rosnącymi blisko brzegu. Można się za nimi wygodnie ukryć i z takiej pozycji obrzucać miejscówki rokujące na branie. Musimy wczuć się w rolę snajpera. Ofiara nie może nas widzieć. Za to my musimy wiedzieć gdzie ona się znajduje i podejść ją niepostrzeżenie. Jeśli nam się to uda, to wszystkie łowiska staną się dla nas obfite.

Przykosa jest miejscem gdzie wypłycenie lub nawet wyspa znajdująca się na rzece przechodzi gwałtownie w dół. W dół, tzn. spadek dna jest tam bardzo gwałtowny. Tego typu miejsca są wynikiem ciągłych procesów jakie zachodzą w rzece. Nurt wyczynia z dnem niesłychane rzeczy. Nieustanie przewala tony piasku po dnie. Nanosi wypłycenia, a nawet wyspy i wypłukuje doły. Tak właśnie powstaje przykosa. Zaznaczyć należy, że nie jest ona miejscem w rzece, które jest tam zawsze. Wypłycenie, za którym znajduje się przykosa może zostać w ciągu nawet kilku godzin zmyte, dół zasypany. Przykosa jest o tyle ciekawym miejscem, że w jej miejscu nurt, który na wypłyceniu jest wyraźnie szybszy, zaraz za nią gwałtownie zwalnia. Dzieje się tak ponieważ większa głębokość, która tam jest może „pomieścić” więcej wody. Mamy więc idealne miejsce dla drapieżnika czychającego na niesione z prądem kąski. W przykosie ryba nie musi się tak wysilać, jak w nurcie. Przebywanie tam kosztuje ją mniej energii, a przy okazji pod nosem ma „szwedzki stół”, czyli spływające mniejsze ryby, owady, tudzież inne organizmy, które w szybszym nurcie na wypłyceniu nie podołały naporowi wody. Niekiedy przykosę można namierzyć już z bardzo dużej odległości. W jej miejscu widać i słychać potężne spławy ryb. „Kanonadę” widać już ze sporego dystansu. Jeśli namierzymy takie miejsce, to warto się do niego pofatygować. W wielkich rzekach, jak np. Wisła, gdzie szerokość dochodzi niekiedy do kilkuset metrów, może być ciężko z podaniem przynęty na dostateczną odległość. Wtedy pozostaje kombinowanie z łodzią, lub szukanie innego miejsca. Ideałem jest znalezienie przykosy znajdującej się w okolicy brzegu. Ze względu, że tworzą się one najczęściej w rynnie (która bywa na środku rzeki)nie jest to łatwe, ale poszukiwania można rozpocząć od miejsc gdzie rynna znajduje się w okolicach brzegu (zewnętrzne łuki zakrętów).

Przykosę zawsze staram się zacząć obławiać stojąc poniżej niej (czy to brodząc, czy z brzegu). Rzucam na wypłycenie pływające woblery i lekko je zanurzając czekam aż spłyną na próg gdzie zaczyna się głębia. W tym miejscu przyspieszam zwijanie, by zanurzyły się głębiej. Prowadząc przynętę w ten sposób można spodziewać się brania sandacza, bolenia, lub suma, które o każdej porze doby mogą żerować w tym miejscu przy powierzchni. Podczas korzystania z jigów staram się rzucić pod prąd w okolice progu i gdy przynęta wpadnie do wody, unoszę wysoko kij i kręcę szybko korbką, by nie spadła na łachę grzęznąc w niej. W miarę jak prąd zniesie wabik na próg i głębię opuszczam szczytówkę i przestaję kręcić korbą. Jig wpada w głębię i właśnie w niej, na różnej głębokości może zostać zaatakowany. Przykosę można także obławiać na inne sposoby. Stojąc nad nią, rzucamy z prądem. Tutaj można zastosować wszelkie przynęty. Trzeba brać pod uwagę, że będą one pracować na różnej głębokości, dlatego odpuszczam sobie stosowanie ciężkich jigów. Podciągane pod prąd z dużej głębokości łatwo zahaczają o próg i często na nim pozostają. Jeśli nawet uda się je uwolnić, to zaczepy mogą skutecznie spłoszyć ryby. Dobre bywają natomiast wirówki ze skrzydełkami typu „long”. Skuteczny może być pływający wobler, który głęboko nurkuje. Po doprowadzenia go do progu, przestajemy zwijać linkę i czekamy aż wypłynie na powierzchnie, nie wchodząc w zawady.

W przykosie możemy natrafić na praktycznie każdą rybę drapieżną. Jest to jednak miejsce, gdzie warto pobawić się w łowienie okazów i poświęcić temu kilka wypraw z solidnym sprzętem i wabikami słusznych rozmiarów. Jeśli nie sum, to może być sandacz albo szczupak, które w takich miejscach nie należą do małych. Gdy uda nam się odnaleźć przykosę, to poświęćmy jej tyle czasu ile tylko damy radę. Nie zapominajmy, że nie będzie ona tam wiecznie. Ja uwielbiam obławiać przykosy przede wszystkim w nocy. W sezonie sumowym można spotkać tam naprawdę spore bydlę, które okaże się nie do wyjęcia, ale wrażenia z takiego spotkania są nie zapomniane.

Świetne łowisko szczupaków i boleni. Płytka woda, dużo zaczepów. O zmroku się zaczyna. Najpierw wchodzą na żer szczupaki. Jest ich tylko kilka. Każdy z nich żeruje w pewnej odległości od pozostałych. Nie przeszkadzają sobie wzajemnie. Gdy skończą jedzenie, do akcji wkraczają bolenie. Czasem razem z nimi klenie i sandacze. Ryby te jednak (z boleniami włącznie), rzadko kiedy atakują w widowiskowy sposób i dając znać o swoim istnieniu na powierzchni wody. Przyjechałem ze spinninggiem. Lekkim na dodatek. Pletka 8LB – zdawało mi się że wystarczy. Owszem – na kilka ryb wystarczył ten sprzęt. Holować się w miarę dało. Problem był inny – wieszałem dużo przynęt na zaczepach. A łowić w takim miejscu, zwłaszcza po ciemku, nie jest łatwo. Używałem wahadłówek z cienkich blach, płytko schodzących woblerów i wirówek bezkorpusowych. Od czasu do czasu zakładałem gumkę, uzbrojoną lekką główką. Brań na nią było najwięcej. Ale tylko gdy odpowiednio powoli ją poprowadziłem. To było w tym przypadku trudniejsze niż w przypadku przeciągania innych wabików. Guma po prostu łatwiej łapała zaczepy. Schodziłem już z obciążeniem najniżej jak się da. Nawet cążkami odcinałem kawałki ołowiu z jigowego łebka. No a potem zdarzyła się wąsata niespodzianka. Nie byłem w stanie zatrzymać odjazdu wielkiej ryby, która połknęła 8 cm kopytko. Na następną wyprawę wziąłem cięższy sprzęt – zestaw castingowy i pletka 30 LB. Chciałem też oszczędzić nieco przynęt na zaczepach. Ale jak tu zarzucać lekką wirówkę bez korpusu z mutliplikatora? Jak lekką gumę? Nierealne! Potrzebowałem przynęty gumowej, chodzącej płytko i dającej się rzucać z zestawu castingowego. Jak pogodzić kilka wykluczających się cech przynęty?

Na łowisku nic nie wymyśliłem. Łowiłem woblerami i zostawiłem kilkadziesiąt zł na zaczepach. Ryb albo nie było, albo były za małe, by przynieść mi satysfakcję – nie pamiętam. Do domu wróciłem nieco zawiedziony. Wlazłem na allegro, kategoria wędkarstwo->przynęt->sztuczne->gumowe... i zacząłem poszukiwania – sam nie wiedząc czego szukam. Przejrzałem wszystkie strony całej podkategorii przynęt gumowych. Oglądałem dokładnie zdjęcia i opisy przynęt z aukcji, gdzie wystawione były gumki, których jeszcze nie znam. Wszędzie to samo – różne odmiany tego co już było. Musiałem poszukać dalej. Może w świecie już coś znają na moją niemoc? Pogrzebałem na stronach kilku amerykańskich sklepów internetowych, zajrzałem na fora internetowe, na których dawno nie byłem. Zebrałem do kupy wszystko na co natrafiłem i zacząłem znów męczyć kolegów z USA swoimi pytaniami. Pokazali mi wówczas ciekawego swimmbaita z gumy. Środek korpusu był oczywiście pusty. Zbrojenie – hak ukryty wewnątrz. Czyli typowo „bassowy” - nie mający zastosowania u nas (wiele razy próbowałem tak łowić w roślinności i rzadko udawało mi się zacinać ryby przynętą, w której grot haka tkwił zatopiony w gumie). Ale sam patent z gumą niezły. W sklepie zaprzyjaźnionym udało mi się jeszcze zakupić pływające główki jigowe. Zanim zamówiłem to cudo, postanowiłem przetestować prototyp, którego własnoręcznie wykonałem ;-) Gumy porobiłem sam – z jakichś strzępków twisterów i ripperów, które miałem po pudełkach. O ile pamiętam, to do korpusu sporego kopyta, dokleiłem za pomocą zapalniczki ogonek od twistera. Z korpusu wybebeszyłem nieco gumy, by go odchudzić. Uzbroiłem gumę tradycyjnie – ale główka pływająca miała być. W ten sposób uzbrojona guma miała pozwolić się płytko prowadzić, dać zarzucać multikiem, no i... łowić ryby :-D

Pierwszy test na łowisku – jest lepiej niż było. Ale dalej lipa... Nie lecą za daleko. Załamka. Łowisko zmieniłem na inne, bo ryb zaczęło brakować. Z czasem zapomniałem o nim i moich kombinacjach z ciężkimi, płytkimi gumami. W końcu dostałem od znajomego fajnego swimbaita, którego sprowadził wraz z całym pudłem z USA. O to właśnie mi chodziło. Guma z której był wykonany swimbait była wyraźnie cięższa od gumek, które ja stosowałem.

Co zrobić żeby dalej rzucać spinningiem?

Ostatnio spotkałem się z wieloma herezjami na ten temat. Niekiedy nawet producenci kołowrotków stałoszpulowych zapewniają, ze ich „nowoczesne konstrukcje” spowodują, że będziemy dalej i celniej (to ostatnie już mnie totalnie robiło :D ). Jest to oczywiście totalna bzdura. Dla tych, którzy lubią oddawać dalekie rzuty (albo muszą – chociaż konieczność oddawania dalekich rzutów to w spinningu margines, którym ja na przykład sobie głowy nie zawracam) przygotowałem kilka wskazówek, które pozwolą im rzucać dalej. Niektóre z nich są oczywiste, ale niektóre mogą stanowić innowacyjność, zwłaszcza dla mniej doświadczonych kolegów.

Dłuższa wędka = dłuższe rzuty. Oczywista oczywistość.

Linka. Czy to żyłka, czy plecionka – cieńsza, bardziej wiotka i gładka linka stawia mniejsze opory przy schodzeniu ze szpuli oraz na przelotkach.

Równy nawój na szpulę kołowrotka. Linka powinna być nawinięta w „walec” a nie żadne „stożki” i inne dziwne figury geometryczne. „Walec” na szpuli gwarantuje płynniejsze schodzenie z niej zwojów podczas rzutu. O tym, że niweluje też plątanie linki nie muszę wspominać.

Szybka akcja kija. Nie mam tutaj na myśli akcji szczytowej, bo ta jest często utożsamiana z szybką akcją, co jest wynikiem nieprecyzyjnych opisów sprzętu przez producentów. „Szybka akcja” oznacza, że szybko po ugięciu (czyli w krótkim czasie) powraca ona do pozycji neutralnej (czyli wyprostu). Takie zachowanie kija powoduje, że po gwałtownym machnięciu podczas wyrzutu, kij jest prosty, co z kolei „ustawia” przelotki w jednej linii, niwelując „dławienie” na nich linki. Owe „dławienie” najłatwiej zaobserwować na kijach o akcji wolnej i parabolicznym ugięciu. Znacznie skraca ono rzuty.

Większa średnica szpuli także zwiększa długość rzutu. Z większej szpuli zwoje spadające podczas rzutu są dłuższe niż na mniejszej. Jest jednak pewne „ale” - wyjaśnione w dalszym punkcie.

Większa średnica przelotek – zwłaszcza pierwszej (licząc od strony kołowrotka). Pierwsza przelotka najbardziej „dławi” zwoje linki. Zatem warto pokombinować z tunningiem swojego kija. Zwłaszcza jak się zmieniło kołowrotek na większy o większej średnicy szpuli.

Cięższa i bardziej „lotna” przynęta. Tam gdzie nie doleci mały, piankowy woblerek, doleci na pewno wahadłówka, czy odpowiednio dociążony jig. Jeśli ryby biorą tylko na wobki w danym miejscu lub warunki łowiska zmuszają do tego (mocno zarośnięte, gdzie występuje konieczność płytkiego poprowadzenia przynęty), należy wykonać wobek z lipy samodzielnie i odpowiednio go dociążyć. Albo poszukać jakiegoś kupnego „long casta”.

Dodatkowe obciążenie przynęty. Obecnie się raczej nie spotyka dodatkowych obciążeń, które mają wpłynąć na długość rzutu, czy też głębsze sprowadzenie małej przynęty (z wyjątkiem „bocznego troka”. Zakładanie zaciskowych śrucin na żyłkę przed przynętą, to patent stary jak świat. Zwłaszcza podczas korzystania z ultralighta i mikro wirówek.

Korzystajmy ze szpuli matchowej jeśli taką mamy. Można dowinąć linkę do samej krawędzi, co znacznie ułatwia schodzenie jej zwojów podczas rzutu. Rozwiązanie idealne do połowu niewielkich ryb ma małe przynęty. Głównie okonie i klenio-jazie oraz biała ryba na mikrospinning.

Technika, technika i jeszcze raz technika! Umiejętności rzucającego są o wiele więcej warte niż wszelkie bajery, czy udogodnienia. Ważniejsze od samej długości rzutu jest jego celność. A tutaj już tylko technika pozostaje, bo wędek i kołowrotków, które umożliwiają celne rzuty jeszcze nie wymyślono, podobnie jak przynęt z „systemem samonaprowadzania”